Аз таърихи донишгоҳ

Донишгоҳи давлатии омўзгории Тоҷикистон ба номи Садриддин Айнӣ ҳамчун нахустин мактаби олии Ҷумҳурии Тоҷикистон яке аз поягузорони асосии илму маърифат ва фарҳангӣ халқи тоҷик маҳсуб ёфта, дар тайёр намудани мутахассисони илмию омўзгорӣ саҳми бузург гузоштааст. Соли 2011 ин кохи маърифати Ҷумҳурӣ 80 сола шуд.

Ин мактаби олӣ соли 1931 таъсис ёфт ва донишкадаи олии агропедагогӣ ном дошт, хатмкунандагони аввалин 36 нафарро ташкил медоданд. Соли 1939 бо қарори Шўрои олии ҶШС Тоҷикистон донишкадаи педагогии шаҳри Сталинобод номи Шевченкоро гирифт. Соли 1991 Донишгоҳи давлатии омўзгории Тоҷикистони шаҳри Душанбе ба номи Қандил Ҷўраев гузошта шуд. Бо қарори ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 3-юми аперли 2007 ба Донишгоҳ номи Садриддин Айнӣ гузошта шуд. Ҳоло Донишгоҳ дорои 13 факултет, 48 кафедра, филиал дар дар ноҳияи Рашт, коллеҷи омўзгории Дўшанбе мебошад. Ҳоло дар Донишгоҳ 10047 нафар донишҷўён таҳсил мекунанд, ки аз он 6309 нафар дар шўъбаи рўзона, 3738 нафар дар шўъбаи ғоибона ва ба онҳо 584 нафар профессорону омўзгорон дарс мегўянд.

Китоб ва китобхона дар ҳаёти маънавии инсон нақши бузург дорад. Дар бунёди фонди китобхона шаҳрҳои Москва, Санк-Петербург, Киев, Саратов ва Тошкент саҳм гузоштаанд. Китобхона 8 шўъба дорад: шўъбаи хизматрасонӣ 7000 адад адабиёт, шўъбаи таъмин ва коркарди китоб, феҳристкунонӣ, фонди тиллоӣ, хориҷӣ, матбуоти даврӣ, толори хониш ва таҳхона. Дар фонди дастхатҳо асарҳои Бедил, А. Ҷомӣ, А. Навоӣ, К. Хўҷандӣ, Ҷ. Румӣ. Саъдӣ ва Ҳофиз маҳфузанд. Инчунин асарҳои шоиру нависандагони хориҷӣ: Шиллер, Гётте, Шекспир, Гейне ва дигарон мебошанд.

Фонди умумии китобхона 403920 адад китобро ташкил медиҳад. Ин даргоҳи бонуфузро чунин одамони номдор хатм намудаанд: Лоиқ Шералӣ, Боқи Раҳимзода, Меҳмон Бахтӣ, Қутби Киром, Камол Насрулло, Убайд Раҷаб, Урун Кўҳзод, Кароматулло Мирзоев, Носирҷон Маъсумӣ-адабиётшинос, Вазири маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон Саидов Нуриддин, директори донишкадаи такмили ихтисос – Иноятова Мунира, варзишгар Саидмумин Раҳимов, камонгар Зебуниссо Рустамова ва дигарон.